Siatkówka na żywo

Siatkówka – popularny sport, zasady, libero

Siatkówka, czyli piłka siatkowa, cieszy się w Polsce ogromną popularnością. Siatkówka jest najbardziej popularnym sportem kobiecym w naszym kraju (ponad 20% wszystkich trenujących jakiś sport wybrało właśnie siatkówkę), wśród panów zaś plasuje się na drugim miejscu, za piłką nożną. Dane statystyczne wskazują, że jesteśmy w pierwszej światowej piątce, jeśli chodzi o popularność siatkówki, obok Włoch, Brazylii, Bułgarii i Rosji.

Pierwotnie siatkówka nosiła całkiem inną nazwę - minonette. Choć nazwa brzmi z francuska, to zasady siatkówki wymyślił Amerykanin, William G. Morgan, nauczyciel w-f z YMCA w Massachusetts. Pierwszy mecz siatkówki oficjalnie odbył się w 1895 roku. Drużyna siatkówki liczy siedmiu zawodników: to rozgrywający, atakujący, po dwóch środkowych i przyjmujących, a także libero. Ten ostatni ubrany jest w inny kolor stroju niż pozostali gracze. Libero gra wyłącznie obronnie - jego zadaniem jest przyjmować zagrywkę przeciwnika, nie może ani atakować, ani blokować. Wprowadzenie libero to jednak w sumie nowy pomysł, nie było go w pierwotnej wersji siatkówki - po raz pierwszy libero pojawili się dopiero w 1998 roku podczas mistrzostw świata kobiet i mężczyzn. Wśród najlepszych polskich libero można wymienić Pawła Zatorskiego czy Krzysztofa Ignaczaka. W tym miejscu trzeba powiedzieć, że choć w drużynie siatkarskiej jest 7 zawodników, na placu gry jest ich tylko 6, po przyjęciu zagrywki libero zmienia się ze środkowym.

Zdobywanie punktów polega na odbijaniu piłki - najczęściej ręką, choć dozwolone są w sumie wszystkie części ciała - ponad siatką tak, by dotknęła pola przeciwnika. Drużyna może wykonać tylko trzy odbicia między sobą - to odbiór, wystawa i atak. Punkt zdobywa się także, gdy rywal uderzy piłką w aut lub gdy piłka poleci w aut, ale wcześniej dotnie rywala. Serwis, zwany zagrywką, wykonuje się zza linii końcowej, liczy się, że piłka przeleci na stronę przeciwnika, może przy tym dotknąć siatki. Gra się do 3 wygranych setów. Dawniej punkt można było zdobyć tylko ze swojej zagrywki, mecze jednak ciągnęły się czasem niemiłosiernie, choć grano do 15 zdobytych punktów w secie - od 1998 roku gra się do 25. Zmiany zasad podjęte w 1998 roku zdynamizowały siatkówkę, rok później wprowadzono kolejne novum: tie-break. Przy remisie w setach 2:2 gra się kolejnego tylko do 15 punktów lub osiągnięciu dwupunktowej przewagi przy stanie 14:14, 15:15 itp. (dwupunktowa przewaga obowiązuje w każdym z setów).

Siatkówka od 1964 roku jest dyscypliną olimpijską.

Polska siatkówka – sukcesy, znane nazwiska

Pierwszy mecz w siatkówce rozegrano w Polsce w 1919 roku w Warszawie. Dziesięć lat później wystartowały już rozgrywki o mistrzostwo Polski. W siatkówce mężczyzn można mówić o dwóch „złotych erach”. Pierwsza miała miejsce w latach 70. XX wieku. Wówczas to, po emocjonującym finale z ZSRR, Polacy wygrali w 1976 roku finał olimpijski - to na razie jedyne złoto na tej rangi imprezie. Dwa lata wcześniej Biało-Czerwoni sięgnęli po tytuł mistrzów świata. Sukcesy na mistrzostwach świata pojawiły się ponownie już w XXI wieku - wówczas dwa razy, w 2014 i 2018 roku polska siatkówka znów była złota (pierwsza z tych imprez odbywała się w Polsce, a finał w katowickim Spodku). W 2006 roku byliśmy wicemistrzami, na ostatnich mistrzostwach świata również sięgnęliśmy po srebro - Mistrzostwa Świata 2022 rozgrywano na boiskach Polski i Słowenii. Jesteśmy za to aktualnymi obrońcami tytułu mistrzów Europy (był to drugi tego typu tytuł w siatkówce).

Mówiąc o gwiazdach polskiej siatkówki, na początek trzeba wspomnieć twórcę sukcesu Polaków, trenera Huberta Wagnera, pod którego okiem po złoto sięgali Edward Skorek, Ryszard Bosek czy Zbigniew Zarzycki. Od 2005 roku Polaków prowadzą wyłącznie zagraniczni trenerzy, obecnie jest to Nikola Grbić. Pod ich wodzą triumfy w mistrzostwach świata święcili między innymi Michał Winiarski, Paweł Zagumny, Mariusz Wlazły, wspomniani Paweł Zatorski i Krzysztof Ignaczak, Bartosz Kurek, Aleksander Śliwka, Jakub Kochanowski, Mateusz Bieniek. Ostatnie sukcesy to duży wkład Tomasza Fornala, Kamila Semeniuka i Wilfredo Leona. Ten ostatni urodził się na Kubie, ba, Wilfredo Leon zdobył z Kubą wicemistrzostwo świata. Potem zdecydował się na grę klubową poza ojczyzną, a to automatycznie wykluczyło go z reprezentacji - w 2019 roku Wilfredo Leon przyjął polskie obywatelstwo i gra dla Polski. Wielkim pechowcem można nazwać Piotra Gruszkę - to rekordzista, jeśli chodzi o liczbę występów w reprezentacji (450), ale zakończył karierę w roku 2011, przed największymi triumfami kolegów.

Siatkówka mężczyzn i siatkówka kobiet

Wielu znawców mówi, że siatkówka mężczyzn i siatkówka kobiet to dwie różne dyscypliny sportu. W siatkówce kobiet akcje są dłuższe, nieco inna jest sama taktyka, oparta bardziej na wytrzymałości. Różnica jest w wysokości siatki - u kobiet wisi ona o 19 centymetrów niżej, na wysokości 2,24 metra. Pozostałe zasady się jednak nie różnią. Reprezentacja Polski w siatkówce kobiet zadebiutowała tak naprawdę oficjalnie dwa tygodnie przed reprezentacją męską! Siatkarki dwukrotnie zdobywały olimpijski brąz - w roku 1964 i 1968 - choć meczu o trzecie miejsce wówczas się nie rozgrywało, decydowała pozycja w grupie. Mają także na koncie dwa brązowe i jeden srebrny medal mistrzostw świata oraz liczne medale mistrzostw Europy, w tym dwa złota za kadencji trenera Andrzeja Niemczyka (rok 2003 i 2005). Najbardziej rozpoznawalne „Złotka” to Izabela Bełcik, Agata Mróz, Katarzyna Skowrońska czy Małgorzata Glinka. Jedną z najlepszych rozgrywających na świecie jest obecnie Joanna Wołosz.

PlusLiga – tabela, terminarz

Najwyższa liga rozgrywkowa w siatkówce nosiła początkowo nazwy Ligi Wydzielonej, I ligi i I ligi polskiej serii A i zainaugurowała rozgrywki, mowa o panach, w 1954 roku. W zasadzie grano o mistrzostwo kraju już od 1929 roku, ale pierwsze turnieje rozgrywano na przykład na wolnym powietrzu (wśród pierwszych triumfatorów były jeszcze AZS Wilno czy Sokół Lwów). Od 2000 roku ekstraklasa siatkówki nosi nazwę Polskiej Ligi Siatkówki, a potem PlusLigi. Gra się systemem kołowym, z fazą play-off - zwycięzca zostaje mistrzem Polski. Licząc same tytuły od 2000 roku, najwięcej - po 9 - zdobywały zespoły ZAKSY Kędzierzyn-Koźle i Skry Bełchatów, zaś po 3 Jastrzębski Węgiel oraz Asseco Resovia Rzeszów. Licząc jednak wszystkie rodzaje rozgrywek mistrzowskich, zdecydowanie najwięcej sukcesów odniósł zespół AZS-AWF Warszawa, w historii aż 14 (z kolei Asseco grało wcześniej jako Resovia i w sumie miałoby 7 tytułów). Obecnym (2023) mistrzem jest Jastrzębski Węgiel, srebra broni ZAKSA (cała nazwa brzmi oficjalnie Grupa Azoty ZAKSA Kędzierzyn-Koźle), a brązu Asseco Resovia. Obecna edycja rozpoczęła się w drugiej połowie października.

Trzeba jeszcze wspomnieć o drugich pod względem ważności rozgrywkach w siatkówce w Polsce - to Puchar Polski, rozgrywany od sezonu 1980/81 (podobne turnieje grano od 1932 roku, nosiły wiele różnych nazw). Ostatnie sezony to passa zwycięstw Grupy Azoty ZAKSY Kędzierzyn-Koźle - w sumie 4 kolejne triumfy (w sezonie 2019/2020 rozgrywek nie było z powodu pandemii). ZAKSA wygrywała Puchar Polski 10 razy.

Odpowiednikiem PlusLigi u mężczyzn jest Tauron Liga u kobiet. Historia rozgrywek jest podobna do męskich, od 1929 roku rozgrywano turnieje mistrzowskie, a nazwy często się zmieniały (Liga Wydzielona, I liga, PlusLiga Kobiet, Orlen Liga). Licząc wszystkie te rozgrywki, najwięcej tytułów na koncie mają AZS-AWF i AZS Warszawa (po 11) oraz Grupa Azoty Chemik Police (10, w tym 8 od 2013 roku). Nazwa Tauron Liga oficjalnie została przyjęta w 2021 roku. Aktualnym mistrzem Polski jest zespół ŁKS Commercecon Łódź, kolejne miejsca zajęły KS Developres Bella Dolina Rzeszów i Grot Budowlani Łódź. Tauron Liga zaczęła swe rozgrywki nieco wcześniej niż PlusLiga, na początku października.

Panie również grają o Puchar Polski, historia turnieju jest podobna jak w siatkówce męskiej. Ostatni zwycięzca to Grupa Azoty Chemik Police, którego zawodniczki wygrały zresztą najwięcej, aż 9 edycji turnieju.

Liga Narodów siatkówka – historia, transmisje

Nowe prestiżowe rozgrywki organizowane od 2018 roku - zastąpiły wcześniejsze Ligi Światowej (w tej imprezie dominowali Brazylijczycy z 9 zwycięstwami i Włosi, z 8) oraz Grand Prix. W Lidze Narodów występuje 16 drużyn najwyżej sklasyfikowanych w rankingu światowym (lub z osiągnięciami w ostatniej edycji Ligi Narodów). 10 drużyn jest stałych, a 6 to tak zwani pretendenci. W fazie wstępnej każda z drużyn rozgrywa po 12 meczów w ciągu trzech turniejów, najlepsza ósemka awansuje do fazy finałowej. Dotychczas jako jedyni dwie Ligi Narodów wygrali Rosjanie. Polska za to jest aktualnym złotym medalistą, swój triumf przypieczętowali w Gdańsku w finałowym meczu z USA. MVP tej edycji Ligi Narodów został Paweł Zatorski, który był też najlepszym libero; najlepszym atakującym uznano Łukasza Kaczmarka, najlepszym środkowym Jakuba Kochanowskiego (wspólnie z Amerykaninem Davidem Smithem), a najlepszym atakującym Aleksandra Śliwkę (wspólnie z Yuki Ishikawą). Transmisje z Ligi Narodów prowadzone były przez sportowe kanały Polsatu i Polsat Box Go (mecze Polaków oraz finał także w TVP).

Liga Narodów w siatkówce kobiet zastąpiła w 2018 roku Grand Prix (tam bezapelacyjnie rządziły Brazylijki, wygrywając 11 edycji). Tu także gra 16 zespołów, 11 stałych, którym nie zagraża spadek, oraz 5 pretendentów, w tym gronie Polska. Polki zresztą z Arlington przywiozły brązowy medal. W finale Turczynki wygrały z Chinkami. Najwięcej razy, trzykrotnie, sukces odniosły w Lidze Narodów reprezentantki USA. Transmisje spotkań naszej reprezentacji można było oglądać w TVP 1, TVP Sport, sport.tvp.pl, a także w aplikacji mobilnej TVP Sport oraz w Smart TV. Wszystkie mecze transmitowały natomiast sportowe kanały Polsatu.

Siatkówka – Liga Mistrzów

Liga Mistrzów w siatkówce rozgrywana jest od 1960 roku - do 2000 roku nosiła nazwę Pucharu Europy Mistrzów Krajowych (wzorowana była bowiem na popularnym odpowiedniku rozgrywek piłkarskich), od 2000 roku Ligi Mistrzów. To najbardziej prestiżowe rozgrywki klubowe w siatkówce w Europie. Turniej rozpoczyna się fazą grupową, po której następują play-offy, a potem turniej finałowy. Mając silną drużynę narodową, polskie kluby rzecz jasna liczą się w Lidze Mistrzów. Można wręcz powiedzieć, że została ona ostatnio zdominowana przez polskich uczestników - trzy ostatnie Ligi Mistrzów wygrał zespół Grupy Azoty ZAKSA Kędzierzyn-Koźle! Co więcej, w ostatnim finale zwyciężył w bratobójczym pojedynku z Jastrzębskim Węglem (drużyna z Jastrzębia rok wcześniej zakończyła zmagania na trzecim miejscu). W finałach Ligi Mistrzów we wcześniejszych latach wystąpiły też Asseco Resovia czy PGE Skra Bełchatów. Ciekawostką natomiast jest, że w edycji 1977/78 zwyciężył w PEMK trochę zapomniany dziś zespół Płomienia Milowice, który został rozwiązany w 1992 roku... Rozlosowano już grupy kolejnej edycji, w której nasz kraj reprezentować będą ZAKSA, Jastrzębski Węgiel i Asseco Resovia, początek rozgrywek w listopadzie 2023.

Jest też oczywiście żeński odpowiednik tych rozgrywek, Liga Mistrzyń CEV, który rozgrywa się od 1960 roku, początkowo także jako Puchar Europy Mistrzyń Krajowych. Najwięcej triumfów święciło Dinamo Moskwa, ale ostatnie edycje to dominacja Turczynek - w zakończonej edycji wygrała drużyna VakifBank Stambuł (po raz drugi z rzędu), w finale pokonując Eczacibasi Stambuł. Polski zespół nigdy nie triumfował w Lidze Mistrzyń, choć dwa razy AZS-AWF Warszawa przegrał dopiero w finale (był to początek lat 60.), a dwa razy przypadł nam brąz (Start Łódź w latach 70.). Ostatni dobry występ to rok 2015 i czwarte miejsce Chemika Police. W tym sezonie w grupach Ligi Mistrzyń zobaczymy 3 polskie zespoły: ŁKS Commercecon Łódź, Developres Bella Dolina Rzeszów oraz Grot Budowlani Łódź.

Siatkówka – Mistrzostwa Świata i Mistrzostwa Europy

Mistrzostwa świata w siatkówce to, po olimpiadzie, najważniejsze rozgrywki siatkarskie. Mężczyźni rywalizują w nich od 1949 roku. Najwięcej razy, 6, wygrała je ekipa ZSRR. Ostatni triumfator to Włosi, którzy co prawda w finale pierwszego seta z Biało-Czerwonymi przegrali, ale dość pewnie zwyciężyli w trzech kolejnych. Brąz powędrował do Brazylii. Najlepszym atakującym imprezy na pocieszenie został Bartosz Kurek, środkowym Mateusz Bieniek (podzielił ten zaszczyt z Gianlucą Galassim), a przyjmującym Karol Semeniuk (razem z Joandry Lealem). Wiadomo już, że w 2027 roku ponownie będziemy organizatorami mistrzostw świata. Od kolejnej edycji, w 2025 roku (a więc po 3 latach od ostatniej imprezy) mistrzostwa świata będą rozgrywane nie co 4, a co 2 lata.

Kobiety zaczęły zmagania trzy lata później. W tabeli medalowej na czołowych pozycjach znajdziemy Rosję (7 złotych medali), Japonię, Kubę (po 3), Chiny i Serbię (po 2). Ostatnie lata w siatkówce kobiet na arenie międzynarodowej to triumfy Serbii, reprezentantki tego kraju zwyciężyły w ostatnich dwóch mistrzostwach świata, zdobyły też brąz na ostatniej olimpiadzie (tam z kolei wygrały Amerykanki, pokonując w finale Brazylię). Analogicznie jak u mężczyzn, mistrzostwa świata kobiet przejdą w cykl dwuletni.

Mistrzostwa Europy w siatkówce mężczyzn rozgrywa się od 1948 roku co 2 lata (wcześniej był cykl czteroletni). Polska była trzykrotnie organizatorem tej imprezy, ostatni raz w 2021 roku, wspólnie z Czechami, Estonią i Finlandią. W klasyfikacji medalowej równych nie mają sobie ZSRR/Rosja (12 i 2 triumfy), za nimi plasują się Włosi (7 tytułów). W ostatnim finale, rozegranym 16 września 2023 Polska pokonała gładko ekipę Italii 3:0, a za MVP całego turnieju wybrano Wilfredo Leona.

Panie też rywalizują o mistrzostwo Europy - tutaj najwięcej do powiedzenia miały reprezentantki ZSRR i później Rosji, to kolejno 13 i 6 tytułów. Włoszki i Serbki, następne w kolejności, mają ich zaledwie po 3. Polska drużyna poza 2 złotymi medalami ma w swej kolekcji również 4 srebra i 5 brązowych krążków (ostatni w 2009 roku). W dwóch ostatnich turniejach tej rangi polskie siatkarki zostały sklasyfikowane na 5. pozycji.

Siatkówka na żywo – Polsat Sport

Jak popularna jest siatkówka w Polsce, niech świadczy fakt, że ćwierćfinałowy mecz mistrzostw świata w 2022 roku między Biało-Czerwonymi a USA oglądało na żywo około 4 milionów widzów, zaś finał z Włochami ponad 6,5 miliona kibiców. Transmisja ta była wówczas emitowana w Polsacie Sport, TVP 1 i w TVP Sport. Zwycięskie turnieje z lat 2014 i 2018 były pod tym względem jeszcze lepsze - „polskie” finały oglądało po blisko 10 milionów fanów! Polska jest zresztą jednym z nielicznych krajów, gdzie ważne mecze zapełniają hale, a organizatorzy przygotowują również strefy kibica, w których mecz oglądają tysiące osób. Monopol na PlusLigę ma Polsat Sport oraz Polsat Box Go, kanał ten przedłużył również do sezonu 2028/29 umowę dotyczącą transmisji europejskich pucharów w siatkówce, w tym Ligi Mistrzów (choć decydujące mecze polskich drużyn mogą być wykupione dodatkowo na przykład przez TVP Sport).

Siatkówka live w Internecie

Najwięcej siatkówki na żywo w Internecie oferuje Polsat Box Go, mecze transmitowane w TVP można zobaczyć na sport.tvp.pl czy w aplikacji TVP Sport. Mecze Ligi Mistrzów siatkarzy można oglądać też na kanałach STS TV, Fortuna TV i Betclic TV. Są to usługi telewizji online oferowane przez bukmacherów po założeniu konta na ich stronie.

Po aktualne informacje o transmisjach siatkarskich zapraszamy zawsze na stronę https://tvsport.pl/kategoria/siatkowka.